Նորություններ » Ուկրաինան ստեղծեց եկեղեցի «առանց Պուտինի»

Ուկրաինան ստեղծեց եկեղեցի «առանց Պուտինի»

17.12.2018 | 13:02

Ուկրաինան հայտարարեց ազգային ուղղափառ եկեղեցու ստեղծման մասին` Ռուսաստանից անկախ` Կրեմլին զրկելով մի գործիքից, որ դարերով օգտագործվել է հարևանի վրա գերակայելու համար: Ուկրաինայի երեք հիմնական ուղղափառ եկեղեցիների հոգևորականները շաբաթ օրը 11-րդ դարում կառուցված սուրբ Սոֆիայի տաճարում հավաքվել էին «միավորիչ խորհրդի»` ընտրելու Ուկրաինայի նոր եկեղեցու հովվապետին: Եկեղեցու ստեղծումը Ուկրաինայի նախագահ Պյոտր Պորոշենկոյի նշանակալից հաղթանակն է, նրա բանակը 4,5 տարի զինված կոնֆլիկտի մեջ է Ռուսաստանի ու Ուկրաինայի արևելքի անջատողականների դեմ: Մարտին նախագահական ընտրություններում վերընտրության ձգտող Պորոշենկոն ողջունել է խորհրդի արդյունքները` իբրև «ռուսական ազդեցությունից ազատագրում»: «Սա եկեղեցի է առանց Պուտինի»` ասաց Պորոշենկոն տաճարի մոտ հավաքված հազարավոր մարդկանց: «Սա եկեղեցի է` առանց Ռուսաստանի կառավարության ու բանակի համար աղոթքի: Որովհետև Ռուսաստանի կառավարությունն ու ռուսական բանակը սպանում են ուկրաինացիներին»: Ռուս ուղղափառ եկեղեցու Մոսկվայի պատրիարքության հոգևորականները, որ մի քանի դար հավակնում էին Ուկրաինայում գերակայության, հիմնականում խորհրդին չեն մասնակցել, բացի երկուսից: Ռուսական եկեղեցին դատապարտեց տիեզերական պատրիարք Բարդուղիմեոսի` Ուկրաինային սեփական եկեղեցի ունենալու իրավունք տալը` քրիստոնեական աշխարհի մեծությամբ երկրորդ տիրույթում տրոհում մտցնելու համար: Ի նշան բողոքի` Ռուս ուղղափառ եկեղեցին հոկտեմբերին կապերը խզեց Կոստանդնուպոլսի պատրիարքության հետ: Ուկրաինական նոր եկեղեցու հովվապետ Եպիֆանին հունվարին կմեկնի Կոստանդնուպոլիս` Բարդուղիմեոսից ավտոկեֆալիայի թոմոս ստանալու: Եպիֆանին Կիևի պատրիարքության հոգևորական է, կազմակերպություն, որ առանձնացել Ռուս ուղղափառ եկեղեցուց Ուկրաինայի անկախանալուց հետո, բայց չի ընդունվել համաշխարհային ուղղափառության կողմից:
Մոսկվայի պատրիարքությունը մնում էր ամենաուժեղն ու տարածվածը նույնիսկ ԽՍՀՄ-ի փլուզումից ու 1991-ին անկախություն հռչակելուց հետո: Կիևի պատրիարքությունը հանրաճանաչ դարձավ վերջին տարիներին` 2014-ին Ղրիմի անեքսիայից ու Ուկրաինայի արևելքում ռազմական գործողություններից հետո: Ուկրաինայի պաշտոնյաները մեղադրեցին Մոսկվայի պատրիարքությանը կոնֆլիկտում Ռուսաստանին աջակցելու մեջ, որը Մոսկվան հերքում է: Հազարավոր մարդիկ ամբողջ երկրից ժամերով կանգնել էին սուրբ Սոֆիայի տաճարի հրապարակում` նրանք լսում էին քաղաքական ելույթներ, բանակային հոգևորականների աղոթքներ ու ուկրաինական ազգային երաժշտություն: Ժամը 5-ին ղողանջեցին տաճարի զանգերը ու Պորոշենկոն բեմ բարձրացավ միտրոպոլիտ Եպիֆանիի հետ: «Այսօր Ռուսաստանից մեր վերջնական անկախության օրն է»` հայտարարեց Պորոշենկոն` ի պատասխան «Փառք» ու «Շնորհակալություն» բացականչությունների:

Ջեյմս Մարսոն, The Wall Street Journal

Հ.Գ. RFI-ն հաղորդում է, որ Կիևի միավորիչ խորհրդում քվեարկեցին ուկրաինական ուղղափառ ավտոկեֆալ եկեղեցու ստեղծման օգտին: Կիևի միտրոպոլիտ է ընտրվել Պերեյասլավլի ու Բելոցերկովսկի միտրոպոլիտ Եպիֆանին (Դումենկո): 39-ամյա միտրոպոլիտ Եպիֆանին Բուկովինայում է ծնվել, փիլիսոփայություն է ուսանել Աթենքում, աստվածաբանության դոկտոր է: Ծառայությունը սկսել է Ռովենի շրջանում` իբրև եկեղեցական լրագրող, հետագայում եղել է Կիևի հոգևոր ակադեմիայի բանասիրության ֆակուլտետի դեկանը: 2008-ից Ֆիլարետի քարտուղարն էր: Հետո Եպիֆանին դարձել է Վիդուբեցկի վանքի վանահայր, Վիշեգորոդսկի եպիսկոպոս, Պերեյասլավլ-Խմելնիցկի միտրոպոլիտ: 2017-ին նրան շնորհվել է Պերեյասլավլի ու Բելոցերկովսկի միտրոպոլիտի կարգը: Շատ էր խոսվում, որ Ուկրաինայի ուղղափառ եկեղեցու Կիևի պատրիարքության ոչ կանոնիկ պատրիարք Ֆիլարետը չի հավակնում Ուկրաինայի նոր ավտոկեֆալ եկեղեցու հովվապետության: ԶԼՄ-ների կարծիքով` դա նրան թույլ կտա պահպանել «պատվավոր պատրիարքի» կարգավիճակը և ազդեցությունը: Սոցիալական ցանցերում բազմաթիվ հրապարակումները հաստատում են, որ խորհրդին մասնակցելու համար Ֆիլարետն իր պատրիարքական սպիտակ գլխադիրը փոխարինել է սևով` սովորականով: «Շնորհավորում եմ բոլորին` ուկրաինական ավտոկեֆալ ուղղափառ եկեղեցու ստեղծման համար, որ հենց նոր կայացավ Սուրբ Սոֆիայում,- հայտարարեց տաճարի հրապարակում հավաքվածներին Ուկրաինայի նախագահ Պյոտր Պորոշենկոն:- Դուք ոչ միայն վկաներ եք, դուք պատմություն ստեղծողներ եք, որ գրվում է այստեղ ու հիմա»:

Փաստորեն` սա ոչ միայն Ռուս ուղղափառ եկեղեցու պարտությունն է, այլև ռուսական դիվանագիտության` դեռ հոկտեմբերին ռուսական հեռուստաալիքներով ռուս քաղաքական գործիչները հայտարարում էին, որ ուկրաինական ավտոկեֆալ եկեղեցի երբեք չի ստեղծվի, որ Կոստանդնուպոլսի պատրիարք Բարդուղիմեոսը Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կրնկի տակ է ու բավական է` Պուտինը Էրդողանին մի քանի բառ ասի, որ Բարդուղիմեոսը հրաժարվի Ֆիլարետին թոմոս տալուց: Ասեց, թե չասեց Պուտինը այդ մի քանի բառը, ակնհայտ է, որ Վաշինգտոնը ևս մեկ հաղթանակ տարավ Մոսկվայի նկատմամբ` Անկարայի ձեռքով: Ու դա չի կարող չարտահայտվել ռուս-թուրքական հարաբերություններում: Պատահական չէ, որ թուրքական նարինջներն ու մանդարինները զանգվածաբար հետ են ուղարկվում Ռուսաստանից` տարբեր վնասատու միջատների հայտնաբերման պատճառով: Ու եթե Սիրիայի հարցը չլիներ, գուցե շատ ավելի լուրջ քայլեր ձեռնարկվեին:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 2371